W Polsce co 8 minut ktoś doznaje udaru. Z szacunków wynika, że na świecie z powodu nagłego zaburzenia krążenia mózgowego umiera rocznie ponad 5 mln osób. Udar mózgu jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów oraz najczęstszą przyczyną trwałej niesprawności u osób powyżej 40. roku życia.
Udar a wylew
Udar i wylew to pojęcia powszechnie stosowane zamiennie, jednak wymagające doprecyzowania.
Udar niedokrwienny (zawał mózgu) to zespół objawów neurologicznych, powstałych w wyniku nagłego zatrzymania dopływu krwi do mózgu. Powstaje w efekcie niedrożności, zamknięcia, zwężenia lub pęknięcia dużej tętnicy doprowadzającej krew do mózgu lub małej tętniczki wewnątrzmózgowej.
Udar krwotoczny (inaczej wylew) to efekt pęknięcia tętnicy i przedostania się krwi w określone obszary mózgu, w wyniku czego dochodzi do obrzęku. Ze względu na prawdopodobieństwo ucisku na pień mózgu, odpowiedzialny za podstawowe funkcje życiowe, uważany jest za cięższy w przebiegu i zwiększający ryzyko śmierci.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) udar mózgu nie jest jednostką chorobową, a zespołem klinicznym charakteryzującym się nagłym wystąpieniem objawów ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu, które utrzymują się dłużej niż 24 godziny i nie mają innej przyczyny niż naczyniowa. Większość udarów ma charakter niedokrwienny, natomiast oba typy stanowią bezpośrednie zagrożenie życia.
Czynniki ryzyka
Wśród czynników zwiększających ryzyko wystąpienia udaru wymienia się czynniki modyfikowalne (te, na które mamy wpływ) oraz niemodyfikowalne.
W przypadku zaburzeń krążenia mózgowego liczy się przede wszystkim czas reakcji i uwrażliwienie na najdrobniejsze objawy, które zwykle pojawiają się nagle. Warto mieć więc w pamięci 4 kroki algorytmu F.A.S.T.:
F (face – twarz) – poproś osobę o szeroki uśmiech. Jeśli unosi się tylko jedna połowa ust, może to być sygnał porażenia mięśni mimicznych.
A (arm – ramię) – poproś o uniesienie rąk nad głowę. Pozwoli to dostrzec objawy niedowładu.
S (speach – mowa) – poproś o powtórzenie krótkiego zdania. Trudności z mową to jedna z najczęstszych oznak udaru.
T (time – czas) – objawy zwykle pojawiają się nagle, a w przypadku ich stwierdzenia należy jak najszybciej wezwać pomoc i kontrolować funkcje życiowe chorego.
Oprócz powyższych objawów należy być wrażliwym również na napady drgawkowe/padaczkowe, nagłe zawroty i bóle głowy oraz zaburzenia widzenia. Okno terapeutyczne umożliwiające udzielenie pomocy osobie doświadczającej udaru wynosi 3-4 godziny od momentu pojawienia się pierwszych objawów. Natychmiastowe wezwanie pogotowia i udzielenie specjalistycznej pomocy ma bezpośredni wpływ na dalsze losy chorego. Świadomość tych charakterystycznych symptomów może oszczędzić kilka bezcennych minut.
P6 acupressure may relieve nausea and vomiting after gynecological surgery an effectiveness study in 410 women buy priligy in uae The ER and PgR status was available in only 3 6 patients and in all 3 of them both were moderately to strongly positive
where to buy generic cytotec pills Q What do I do if I get a rash or other reaction to hand sanitizer